Het statuut van mantelzorger
Wat is een mantelzorger?
Een mantelzorger verstrekt regelmatig hulp en ondersteuning aan een naaste met een zorgnood, niet beroepshalve en volledig kosteloos. Dit kan gaan van persoonlijke verzorging, tot ondersteuning bij de administratie, het bereiden van maaltijden, boodschappen doen, zorgen voor vervoer, hulp bij het innemen van geneesmiddelen, tot zelfs psychologische ondersteuning, enz. Er is hierbij sprake van een vertrouwensrelatie, of er is een nauwe, affectieve of geografische relatie opgebouwd met de zorgbehoevende. U herkent zich in deze omschrijving? Neem dan contact op met de Sociale Dienst van uw ziekenfonds. Opgelet: het ziekenfonds dat bevoegd is voor de erkenning is steeds het ziekenfonds van de mantelzorger, en niet van de zorgbehoevende (is niet altijd één en hetzelfde ziekenfonds).
De verschillende types van erkenning
U kunt momenteel twee verschillende types van erkenning krijgen.
1. Een algemene erkenning als mantelzorger, zonder koppeling aan een sociaal recht of voordeel. Deze erkenning wordt toegekend voor een onbepaalde periode.
Om deze erkenning aan te vragen moet voldaan zijn aan de volgende voorwaarden:
o De mantelzorger is in België ingeschreven en verblijft bestendig en daadwerkelijk in België.
o De naaste persoon voor wie men zorgt is zorgbehoevend ingevolge de hoge leeftijd, de gezondheidstoestand of een handicap die de zorgontvanger kwetsbaar maakt en in een afhankelijkheidssituatie brengt.
Ook al is deze erkenning momenteel niet gekoppeld aan een sociaal voordeel, toch is het vanuit een persoonlijk oogpunt interessant de erkenning te vragen. Het officieel bewijs dat u mantelzorger bent kan nuttig blijken.
Vanuit maatschappelijk oogpunt is het evenzeer belangrijk om mantelzorgers te kunnen identificeren en ze oplossingen op langere termijn aan te reiken voor de noden.
Wenst u dit statuut te verkrijgen? Vul de verklaring op erewoord in en bezorg deze, behoorlijk getekend door uzelf en door de zorgbehoevende, terug aan uw ziekenfonds.
2. Een erkenning als mantelzorger met sociaal voordeel. Momenteel is dit type van erkenning slechts gekoppeld aan één enkel sociaal voordeel, namelijk de mogelijkheid tot het aanvragen van mantelzorgverlof bij de RVA als u werknemer bent in de privésector, of ambtenaar bent (dus niet voor zelfstandigen).
Om dit statuut te verkrijgen moet u voldoen aan de voorwaarden van de algemene erkenning en daarnaast ook nog verklaren minstens 50 uur per maand of 600 uur per jaar doorlopend of regelmatig hulp en zorg te bieden.
Verder moet u ons het bewijs van de vaststelling van zorgbehoefte van de naaste overmaken: het moet gaan om een persoon met ten minste 12 punten op de graad van zelfredzaamheid als gehandicapte, of een persoon met erkenning Hulp van Derden, of een persoon met ten minste 13 punten op de BELRAI-screener, of met recht op een forfait chronisch zieke, of een persoon met een B- of C- forfait voor verpleegkundige zorgen, ...
Voor dit type van erkenning mogen hoogstens drie erkende mantelzorgers tegelijk een aanvraag hebben ingediend voor een bepaalde zorgvrager (deze beperking geldt niet voor de algemene erkenning).
U wenst een erkenning als mantelzorger met een sociaal voordeel? Bezorg ons de bijgevoegde verklaring op erewoord, behoorlijk getekend door uzelf en door de zorgbehoevende.
Uw erkenning
Als u voldoet aan de voorwaarden geeft de Sociale Dienst u een attest met de erkenning. Deze erkenning blijft 1 jaar geldig. (Er kan een aanvraag tot verlenging worden ingediend via een verklaring dat de situatie ongewijzigd is).
Bezorg het attest aan u werkgever, die op zijn beurt een aanvraag zal indienen bij de RVA.
Ter info: een werknemer die voltijds mantelzorgverlof aanvraagt, ontvangt bruto € 851,59 of, na aftrek van de bedrijfsvoorheffing, netto € 765,33 per maand.
Duur van het mantelzorgverlof
Duur van het mantelzorgverlof voor 1 september 2021
Opgelet! De volledige schorsing is niet cumuleerbaar met de prestatievermindering. Voor een zorgbehoevende persoon moet de werknemer kiezen tussen hetzij 1 maand volledige schorsing, hetzij 2 maanden prestatievermindering.
Duur van het mantelzorgverlof vanaf 1 september 2021
- • Voltijds mantelzorgverlof wordt verlengd tot 3 maanden per zorgbehoevende persoon. Dit wordt opgenomen in periodes van een maand of een veelvoud hiervan. Over de ganse loopbaan heeft de werknemer recht op een volledige schorsing van maximum 6 maanden;
• Deeltijds mantelzorgverlof (1/2e of 1/5e) wordt verlengd tot 6 maanden per zorgbehoevende persoon. Deeltijds mantelzorgverlof wordt opgenomen in periodes van twee maanden of een veelvoud hiervan. Over de ganse loopbaan heeft de werknemer recht op een vermindering van zijn prestaties gedurende maximum 12 maanden.
Vanaf 1 september 2021 kan een werknemer per zorgbehoevende persoon
• ofwel 3 maanden voltijds;
• ofwel 6 maanden halftijds of 1/5e;
• ofwel een combinatie van beide vormen van vermindering (halftijds en 1/5e);
• ofwel een combinatie van vermindering en volledige onderbreking
verlof voor mantelzorg opnemen.
De werknemer heeft de mogelijkheid om de 3 maanden voltijds verlof voor mantelzorg per zorgbehoevende persoon op te splitsen in periodes van 1 maand of een veelvoud ervan. Hij kan ook de 6 maanden halftijds of 1/5e verlof voor mantelzorg opsplitsen in periodes van 2 maanden of een veelvoud hiervan.
Een voorbeeld:
Een werknemer vraagt een voltijds verlof voor mantelzorg aan van 1 maand voor patiënt A. Hij heeft de mogelijkheid om voor patiënt A de onderstaande onderbrekingen aan te vragen:
• ofwel een voltijdse onderbreking van 2 maanden of 2 x 1 maand;
• ofwel een halftijdse onderbreking van 4 maanden of 2 x 2 maanden;
• ofwel een 1/5e onderbreking van 4 maanden of 2 x 2 maanden;
• een combinatie van halftijdse onderbreking en 1/5e onderbreking van 4 maanden (2 maanden halftijds en 2 maanden 1/5e);
• een combinatie van een voltijdse onderbreking van 1 maand en een halftijdse of 1/5e onderbreking van 2 maanden;
Deze verlenging is van toepassing op aanvragen ingediend bij de werkgever vanaf 1 september 2021.
Voor meer informatie over deze nieuwe erkenning, de voorwaarden en de procedure, kunt u contact opnemen met de Sociale Dienst van uw ziekenfonds op 087/30 80 88.